Tháp dinh dưỡng dành cho người cao tuổi gồm những nhóm gì?
Nhu cầu dinh dưỡng của người lớn tuổi không giống với trẻ em và người trưởng thành. Để đảm bảo sức khỏe tốt, phòng chống các căn bệnh và đảm bảo tinh thần luôn phấn chấn, người già cần một thực đơn phong phú và đầy đủ chất dinh dưỡng. Hãy cùng tìm hiểu vai trò của tháp dinh dưỡng dành cho người lớn tuổi qua nội dung liệt kê dưới đây.
Mục lục
Tầng một: Nhóm Carbohydrate (tinh bột)
Tinh bột (carbohydrate) là nguồn cung cấp năng lượng thiết yếu đối với hầu hết các cơ quan, mô, tế bào và hoạt động hàng ngày của người lớn tuổi.
Với người già, do nhu cầu năng lượng giảm kéo theo hệ tiêu hóa cũng yếu dần nên nhu cầu về calo ít hơn. Khẩu phần carbohydrate mỗi ngày cần cho người lớn tuổi (tính trên tổng lượng calo một ngày 1.600 calo) là khoảng 1-2 bát cơm lưng mọi bữa.
Việc không ăn hay ăn quá thiếu carbohydrate sẽ khiến người cao tuổi bị suy nhược cơ thể, làm tăng khả năng chết não, mắc các bệnh liên quan đến gan hay dễ cáu gắt, mệt mỏi.
Tầng hai: Nhóm chất xơ, rau củ quả
Rau và trái cây cung cấp rất nhiều vitamin, chất xơ cùng khoáng chất thiết yếu có lợi cho cơ quan tiêu hóa, giúp người cao tuổi tiêu hóa hiệu quả, ngừa táo bón và giữ cân nặng ổn định.
Nên ăn nhiều loại rau củ quả, mỗi ngày ăn từ 300 gram rau tươi và 100-200 gram trái cây để đáp ứng đầy đủ nhu cầu chất dinh dưỡng của tầng này.
Chế độ ăn ít rau củ, chất xơ sẽ làm tăng khả năng táo bón, trĩ hay các bệnh lý mạn tính gồm huyết áp cao, đái tháo đường và tim mạch.
Tầng ba: Nhóm thực phẩm động vật, sản phẩm làm từ sữa
Đây là tầng món ăn dồi dào protein, có tác dụng quan trọng trong việc duy trì hệ miễn dịch, cơ bắp và khả năng vận động của người lớn tuổi.
Bảo vệ cơ bắp trong giai đoạn lão hóa là vấn đề thiết yếu nhằm làm tăng khả năng tự chủ của người cao tuổi, và protein có vai trò quan trọng đối với việc này. Các chuyên gia khuyên người cao tuổi nên hấp thụ 1-1,2 kg protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể.
Ăn ít tầng thực phẩm này sẽ gây thiếu hụt đạm, thiếu chất, trí nhớ kém và suy giảm hệ thống miễn dịch.
Tầng bốn: Nhóm chất béo
Chất béo có tác dụng giữ vững cấu trúc tế bào và mạch máu, kéo dài quá trình lão hóa hệ thần kinh, hòa tan vitamin tan trong dầu, bổ sung năng lượng cho cơ thể của người lớn tuổi.
Lượng chất béo được khuyến khích đối với người già chiếm từ 15-18% tổng năng lượng hằng ngày. Hạn chế tiêu thụ chất béo chuyển hóa, thức ăn nhanh, món ăn đóng hộp,…
Người già nên ăn chất béo với mức độ vừa đủ và không nên loại bỏ hoàn toàn chất béo ra khỏi khẩu phần vì có thể dẫn đến suy dinh dưỡng năng lượng, thiếu vitamin kéo theo đó là rối loạn trao đổi chất.
Tầng năm: Nhóm đường
Đường là nguồn cung cấp năng lượng không thể thiếu dành cho người già. Đường còn giúp dự trữ năng lượng, thay đổi tâm trạng và ăn uống ngon hơn.
Cần kiểm soát lượng đường hấp thu hằng ngày, tránh tồn đọng đường quá mức gây ra các căn bệnh đái tháo đường, dư cân, béo phì… Với người lớn tuổi, Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyên khích chỉ nên tiêu hóa dưới 190 calo đường một ngày, ứng với 47.5 gram đường.
Tầng sáu: Nhóm muối
Muối là một khoáng chất rất cần thiết cho việc cân bằng các chất điện giải trong cơ thể, hơn nữa còn bổ sung natri giúp duy trì huyết áp ổn định, tăng cường hoạt động não và kiểm soát sự thẩm thấu trong tế bào.
WHO khuyến khích nên tiêu thụ dưới 5 gram muối mỗi ngày, tương đương với 2 gram natri.
Việc bổ sung không đủ muối có thể dẫn đến các hệ quả gồm tụt huyết áp, phù não, chuột rút, mỏi cơ. Mặt khác, ăn thừa muối có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp và các bệnh lý tim mạch, gồm hoại tử cơ tim và đột quỵ. Do đó, người già cần hạn chế lượng muối nạp vào cơ thể hằng ngày, ưu tiên sử dụng nước mắm giảm mặn thay cho nước mắm nhĩ hoặc nước mắm đậm đặc, đồng thời tránh xa những món ăn có lượng muối cao như thức ăn nhanh, dưa muối, cà muối,…
Quá trình lão hóa không thể ngăn chặn theo thời gian, nhưng một chế độ ăn khoa học có thể giúp cải thiện sức khỏe và làm chậm quá trình lão hóa. Cần duy trì các bữa cơm khoa học theo nhu cầu tháp dinh dưỡng cho người lớn tuổi, vừa giúp đảm bảo thể chất, vừa ngăn chặn các bệnh lý tuổi già, giữ được tâm lý tích cực, vui vẻ, và kéo dài tuổi thọ.
>>> Xem thêm:
