Nguồn gốc của nước mắm: Có phải từ Châu Á?
Nước mắm là một loại gia vị có hương vị đậm đà, giúp các món ăn tăng “gấp đôi” sự thơm ngon, hấp dẫn. Thế nhưng bạn có biết nước mắm bắt nguồn từ đâu và có mặt tại Việt Nam từ bao giờ không? Hãy tham khảo bài viết dưới đây để biết được nguồn gốc nước mắm cùng nhiều thông tin hữu ích liên quan đến loại gia vị đặc biệt này nhé!
Mục lục
Đi tìm sự thật: nước mắm bắt nguồn từ đâu?
Khi nhắc đến nước mắm, nhiều người cho rằng loại gia vị này có nguồn gốc từ Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng. Bởi lẽ nước mắm là món ăn dân tộc, gắn liền với bữa cơm gia đình của nhiều thế hệ người Việt. Tuy nhiên thực chất, nước mắm bắt nguồn từ nền văn minh cổ đại ở châu Âu, châu Phi.
Theo lịch sử ghi chép và các dấu tích còn sót lại, nước mắm có nguồn gốc từ thời Đế quốc La Mã (từ năm thứ 27 trước Công Nguyên). Lúc này, nước mắm có tên gọi là Garum, được chế biến bằng cách ướp cá với muối rồi ủ lên men. Nhưng khác với cách làm nước mắm của người Châu Á, người La Mã chỉ dùng khoảng 15% muối (ngày nay là 50%) nhằm đảm bảo Garum đậm vị và giàu dinh dưỡng.
Nước mắm có nguồn gốc từ đâu? Nước mắm đã bắt nguồn từ hơn 2000 năm trước tại Châu Âu, Châu Phi.
Những dấu vết về garum được tìm thấy đầu tiên trong những việc vò cổ trên các con tàu bị đắm ở Hy Lạp. Về sau, người ta lại phát hiện thêm các xưởng sản xuất Garum cổ tại Ý, với quy mô nhà xưởng lớn nhất là ở Pimpeii. Ngày nay, dấu tích của xưởng ủ nước mắm cổ cũng như các kiểu bình đựng, chai lọ vẫn còn trưng bài trong các bảo tàng ở thành phố Pompeii, nước Ý.
Bên cạnh đó, các nhà khoa học còn tìm được nước mắm trong ghi chép của Mago – một học giả Carthage chuyên viết về nông nghiệp – niên đại khoảng thế kỷ thứ 6 hoặc thứ 5 trước Công Nguyên. Ngoài ra, nhà sử học Marcus Porcius Cato của La Mã cũng nhắc đến quá trình giao dịch buôn bán “nước mắm Carthage” vào thế kỷ thứ 2 BCE. Với những minh chứng này, nguồn gốc của nước mắm được xác định là xuất phát từ Đế quốc La Mã.
Khám phá nguồn gốc nước mắm ở các quốc gia trên thế giới
Dưới đây là nguồn gốc của nước mắm của một số quốc gia bạn nên biết:
- Thụy Điển: Nước mắm ở Thụy Điển có tên gọi là Surstromming, được làm từ cá Herrings. Theo đó, sau khi đánh bắt cá người dân sẽ bỏ cá vào trong chiếc thùng gỗ lớn và cho muối vào ướp trong 48 giờ. Khi cá bắt đầu mềm thì họ bỏ đầu và ruột cá, cho thêm muối vào và ướp tiếp đến khi cá dậy mùi, mục dần và thành surstromming. Phần nước mắm thành phẩm được người dân Thụy Điển dùng cùng với bia hoặc rượu mạnh.
- Hàn Quốc: Nước mắm tại Hàn Quốc có tên là Mochi Aek Chok. Loại gia vị này được làm từ cá cơm với quy trình và cách thức tương tự cách làm nước mắm của người Việt. Tuy nhiên, Mochi Aek Chok thành phẩm chỉ được dùng để muối kim chi mà không có công dụng gì khác.
- Pháp: Theo TS. Françoise Coulon – quản thủ ở Bảo tàng Mỹ thuật Rennes, thủ phủ của vùng Bretagne, thì từ 2000 năm trước người dân ở Bretagne (Pháp) đã biết cách làm ra nước mắm bằng cách ướp cá biển với muối để chiết ra một thứ nước cốt gọi là Garum. Garum thành phẩm được dùng như thực phẩm trong các bữa ăn hàng ngày.
Nước mắm của mỗi quốc gia có công thức cũng như cách sử dụng khác nhau.
Nước mắm có mặt ở Việt Nam từ khi nào?
Có tài liệu cho rằng sau khi đế quốc La Mã sụp đổ, công thức làm nước mắm được “du nhập” vào phương Đông đến các nước trong khu vực Đông Nam Á. Vào thế kỷ X, người Việt đã biết làm và dùng nước mắm. Nước mắm lúc đó là một đặc sản của người Việt, tiếng tăm lan đến Trung Hoa.
Vậy nước mắm Việt đã có một lịch sử lâu đời, vậy vì sao trải qua hơn 1000 năm, nước mắm vẫn là tinh hoa ẩm thực Việt? Điều này trước tiên là do:
- Nước mắm vừa là gia vị, món ăn chính, vừa là dược liệu: Người Việt sử dụng nước mắm làm gia vị nêm nếm nhằm tăng thêm độ thơm ngon của món ăn. Bên cạnh đó, với vị mặn hài hòa, độc đáo nước mắm còn được dùng như một món chính, ăn kèm cùng cơm, bún,… Ngoài ra, nước mắm còn cung cấp giá trị dinh dưỡng dồi dào (đạm, omega-3, canxi,…) rất tốt cho sức khỏe.
- Vì nước mắm biểu trưng cho sự đoàn kết và chia sẻ trong bữa cơm của người Việt: Trong mâm cơm, chén nước mắm được đặt giữa mâm là món ăn mà mọi người đều hướng đến, đều dùng và dùng vừa đủ, không có ý độc chiến hay dùng nhiều hơn người khác. Điều này thể hiện sự đoàn kết và chia sẻ của các thành viên trong gia đình với nhau.
Chính những giá trị về dinh dưỡng, văn hóa và nhân văn như vậy mà nước mắm trở thành đại sứ của nền ẩm thực Việt Nam. Các làng nghề nước mắm truyền thống hiện nay vẫn còn duy trì hoạt động, gìn giữ hương vị quê hương như làng nghề nước mắm Phú Quốc (Kiên Giang); làng nghề nước mắm rươi Trà Vinh; làng nghề nước mắm Phan Thiết (Bình Thuận);…
Nước mắm là một trong những loại gia vị truyền thống đậm chất hương vị văn hóa Việt Nam, là “quốc hồn quốc túy” của người Việt.
Tìm hiểu thêm: Quy trình làm nước mắm truyền thống
Nước mắm CHIN-SU – kết hợp độc đáo giữa truyền thống và hiện đại
Nước mắm CHIN-SU luôn âm thầm nâng niu bữa cơm của mỗi gia đình Việt bằng những sản phẩm nước mắm thơm ngon và chất lượng. Nước mắm được làm từ nguyên liệu cá tươi ngon, trải qua quy trình tuyển chọn khắt khe đạt đủ 5 tiêu chí trước khi đưa vào làm mắm. Vì thế, thành phẩm nước mắm CHIN-SU đạt được độ chín với hương vị đậm đà với hậu ngọt cá tươi, hương thơm đằm, sắc nâu cánh gián, đỏ trong sánh quyện.
Đặc biệt, để tạo môi trường ủ chượp lý tưởng cho nước mắm, Masan không ngần ngại đầu tư hệ thống nhà thùng lớn tại Phú Quốc. Kết hợp ủ chượp theo mô hình truyền thống, nhưng vẫn đảm bảo các theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế để tạo ra những chai nước mắm vừa ngon, vừa an toàn cho sức khỏe. Đặc biệt, nước mắm CHIN-SU sử dụng công nghệ thanh trùng kép và đóng chai ở bước cuối cùng khiến từng giọt nước mắm CHIN-SU giữ được vị thơm ngon, và trở thành gia vị không thể thiếu của hàng triệu gia đình Việt Nam.
Các sản phẩm nước mắm CHIN-SU đang được phân phối trên thị trường:
Nhờ các sản phẩm này mà mang đến hàng triệu bữa ăn ngon cho người Việt, đồng thời xuất khẩu sang thị trường quốc tế – khẳng định vị thế ẩm thực Việt.
Nước mắm CHIN-SU đảm bảo chất lượng triệu chai như một, thơm ngon từng giọt.
>> Tìm mua các sản phẩm nước mắm CHIN-SU tại các siêu thị, cửa hàng trên toàn quốc, hoặc đặt mua online tại các trang thương mại điện tử (Gian hàng Masan chính hãng thuộc Mall của Lazada, Shopee) với giá cả phải chăng, giao hàng nhanh chóng.
Như vậy, bài viết trên đây đã giúp bạn giải đáp chi tiết thắc mắc nước mắm bắt nguồn từ đâu. Đừng quên theo dõi chuyên mục Tin tức nước mắm để biết thêm nhiều kiến thức hữu ích khác bạn nhé!
>> Xem thêm:
